Page 8 - ChemLife Sayı 17
P. 8

ASBEST
   BİLİMSEL

                                   Yazan : RESMİYE ÇAKAR | KİMYA VE SÜREÇ MÜHENDİSİ



                                   Asbest ısıya dayanıklıdır                            birlikte, bazı ülkelerde kısmi
                                   ve yanmaz. Aynı zamanda                              yasaklar bazı kullanımlara
                                   iyi bir yalıtıcı,  yumuşak ve                        izin vermektedir. Dünyanın
                                   esnek olmanın yanı sıra                              on en kalabalık ülkelerinden
                                   güçlü bir yapıya sahiptir.                           dokuzu asbest kullanımına
                                   Bu özelliklerinden dolayı,                           ilişkin toplam yasakları yok.
                                   çatı ve yalıtım gemi, uçak,                          Buna Çin, Rusya ve Amerika
                                   otomobil sanayiinde,  makine                         Birleşik Devletleri dâhildir.
   8
                                   konstrüksiyonlarında                                 1989’da EPA, asbest içeren
                                   yağlayıcı madde ve        yıl dünyada kanser yapıcı   ürünlerin üretimi, ithalatı,
         Asbest ya da amyant, ısıya,
         aşınmaya ve kimyasal      sızdırmazlık elemanı olarak,   maddeleri düzenli olarak   işlenmesi ve satışı konusunda
         maddelere çok dayanıklı   inşaat sektöründe, ısı ve   özelliklerine göre gruplara   tam bir yasaklama getirmeye
         lifli yapıda kanserojen bir   ses izolasyonunda yaygın   ayırmaktadır. Ajansın   çalıştı. Ancak, asbest
         mineraldir. Halk arasında   olarak kullanılmaktadır.   kanserojen maddeler     üreticileri yönetmeliğe
         ak toprak, çorak toprak,   Diğer kullanımları ise;   listesinde asbest maddesi,   başarılı bir şekilde meydan
         gök toprak, çelpek, höllük   çimento boruları, araba fren   “kesin kanserojen”   okudu ve yalnızca bazı
   kimya teknolojileri gazetesi  I        I   www.chemlife.com.tr
         veya ceren toprağı gibi   balataları ve fayanslardır.  tanımlanması ile 1. grupta   kullanımları kapsayacak
         isimlerle de bilinir. Bu                            sınıflandırılmıştır.       şekilde ölçeklendirildi.
         minerali oluşturan lifler iki   Asbest neden yasaklandı?  Dünya Sağlık Örgütü (WHO)   Asbest ile ilişkili hastalıkların
         ana gruba ayrılır: Serpantin   Asbest son derece    ve Uluslararası Kanser     telafisi asbest kullanımını
         ve Amfibol. Serpantin     kanserojen bir maddedir.   Araştırmaları Ajansı (IARC),   sınırlamış olsa da, bazı
         lifleri kıvrımlı ve esnektir,   Solunum yoluyla vücuda   her türlü asbestin kanserojen   kullanımlara hala ABD’de izin
         amfibol lifleri ise sert ve   girdiğinde başta kanser   olduğunu açıklamıştır.   verilmektedir.
         düzdür. Bunlardan birincisi   olmak üzere çeşitli   Dünya Sağlık Örgütü tüm    Asbest üreticileri, modern
         serpantin grubu daha      hastalıklara yol açar.    ülkeleri her türlü kullanımda   asbest ürünlerinin eski
         yaygın adıyla krizotil asbest   Uzmanlar cilde nüfuz   yasaklamaya çağırdı.    ürünlerle aynı tehlikelere
         olarak adlandırılmaktadır.   etmesinin de mümkün                               sahip olmadığını iddia
         Dünya asbest üretiminin   olduğunu düşünmektedirler.   Dünya sağlık Örgütü     etmektedir. Ancak, bilimsel
         yaklaşık % 94’ü bu gruptan   Asbestin neden olduğu   verilerine göre dünyada   kanıtlar bunu desteklemiyor
         oluşmaktadır. İkinci grup ise   hastalıkların bazıları,   125 milyon kişi çalışma   gibi görünmektedir. Dünya
         amfibol asbest veya diğer   akciğer zarları arasında sıvı   ortamlarında asbeste maruz   Sağlık Örgütü, her türlü
         adıyla hornblend asbest olup   toplanması, kireçlenme,   kalmaktadır. Birleşmiş   asbestin kansere neden
         bu grupta tremolit asbest   akciğer zarı kalınlaşması   Milletler kayıtlarına göre   olduğunu düşündüğü ve
         yanında en fazla kullanılan   ve akciğer dokusunda bağ   de asbestin neden olduğu   açık bir şekilde yasağı
         asbest çeşitleri “mavi    dokusu oluşumu gibi selim   hastalıklara bağlı her yıl yüz   desteklemeye devam ettiğini
         asbest” denilen krosidolit ile   hastalıklardır. Ayrıca ciltte   binin üzerinde işçi ölümü   bildirmiştir.
         amosit’tir.               yaralara neden olabilir.  meydana gelmektedir.
                                    Uluslararası Kanser      Asbest dünya çapında 55
         Asbest ne için kullanılır?  Araştırmaları Ajansı, her   ülkede yasaklandı.  Bununla
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13