Page 6 - ChemLife Sayı 23

BİLİMSEL

Bu yılın başlarında CERN, LHC’nin başarısını geliştirmeyi ve araştırma yeteneklerini

genişletmeyi hedefleyen Future Circular Collider (FCC) projesini bilim camiasına duyurdu.

“ FUTURE CIRCULAR COLLIDER “

6 kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr GELECEĞIN PARÇACIK ÇARPIŞTIRICISI

Yazan : Dr. Emilia Cruz Alaniz

CERN’in ev sahipliği yaptığı 1998 ve 2008 yılları arasına teknoloji, maksimum enerji parçacıkları yörüngede
FCC projesi, dünyanın dört 100’ü aşkın ülkeden 10.000 parçacıklarının belirli bir tutmanın başka bir yoludur.
bir yanından 150’den fazla bilim insanı ve mühendisin mesafeden kazanabileceği LHC tünelinin büyüklüğü,
üniversite, araştırma enstitüsü yanı sıra 100’ün üzerinde limitleri sınırlar. Bu limitler, protonları 7 TeV’de
ve endüstriyel ortaktan üniversite ve laboratuvarın ışını geri döndürerek ve dolaştırmak için yeterlidir,
oluşan uluslararası bir katılımıyla inşa edildi. hızlanan yapıları yeniden eğer biri parçacıkları daha
işbirliğidir. Maddeyi yüksek sıcaklık ve kullanarak dairesel yüksek enerjide sirküle etmek
yüksek yoğunlukta incelemek çarpıştırıcılar tarafından aşılır. isterse, dipollerin kuvvetini
Bu proje için gereken için tasarlanmıştır ve Bununla birlikte, bu arttırması veya tünelin
yüksek maliyet ve büyük böylece Büyük Patlama’dan ikinci bir komplikasyonla boyutunu arttırması gerekir.
altyapı, inşaatının gerekli hemen sonra oluşan plazma sonuçlanır: LHC gibi dairesel FCC’nin amacı, yeni fizik
olup olmadığını mı yoksa bu ortamındaki kuark-gluon bir hızlandırıcıda, dipol arayışı içinde 100 TeV’lık
kaynakların başka bir yerde birleşimleri gerçekleşebilir mıknatıslar parçacıkları çarpışma enerjilerine
daha mı iyi harcanacağının ve bu sayede mezon ve dairesel bir yörüngede tutmak ulaşmak amacıyla parçacık
sorgulanmasını neden oluyor. baryonlar oluşabilir. 175 m için kullanılır, bunları sadece çarpıştırıcılarının enerji ve
Büyük Hadron Çarpıştırıcısı derinliğinde, Fransa-İsviçre detektörlerin bulunduğu yoğunluk sınırlarını büyük
(LHC) dünyanın en büyük sınırının altında ve Cenevre, yerde çarpıştırırlar, ancak ölçüde zorlamaktır.
ve en güçlü parçacık İsviçre yakınlarında olup 27 parçacıkların enerjisi ne
çarpıştırıcısıdır, şimdiye kilometre uzunluğunda bir kadar yüksek olursa bir CERN’in ev sahipliği yaptığı
kadar inşa edilmiş en büyük, tünel çevresinde uzanır. mıknatıstan geçerken o kadar FCC projesi, dünyanın
en karmaşık deneysel tesis Parçacıkların hızlandırılacağı az bükülürler. Mıknatısların dört bir yanından 150’den
ve dünyadaki en büyük tek enerji ne kadar yüksek gücü, mevcut teknoloji fazla üniversite, araştırma
makine. Avrupa Nükleer olursa, o kadar büyük ile de sınırlandırıldığında, enstitüsü ve endüstriyel
Araştırmalar Merkezi (CERN) hızlandırıcı olmalıdır. Mevcut tünelin boyutunu artırmak, ortaktan oluşan uluslararası