Page 14 - ChemLife Sayı 30
P. 14
14 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI GIDA TEKNOLOJILERI
GELECEKTE ET YEME
ALIŞKANLIKLARIMIZ
DEĞİŞECEK Mİ?
Böcekler, kültür etleri ve transgenik
hayvanlar derken; ilerleyen zamanlarda et
yeme alışkanlıklarımız sizce değişebilir mi?
Bütün hayvanlardan ziyade hücre endişeleriyle ilgili kamu bilinci- Avantajları arasında daha az toprak içerir: iskelet kası ve adipoz pre-
kültürlerinden (yani kültür etinden) nin artması, et ve diğer hayvansal ve su ihtiyacı, daha düşük sera gazı kürsör hücrelerinin bir donör hay-
üretilen et, mevcut hayvancılık sis- ürünlere daha sürdürülebilir alter- emisyonları ve daha yüksek yem vandan izole edilmesi; hücre büyü-
temimizi çevreleyen sorunlara bir natifler için talep yaratmaya devam dönüşüm verimliliği bulunmaktadır. mesini desteklemek için serumsuz
çözüm olabilir. Ancak şu anda bü- etmektedir. ortamın formüle edilmesi; bir bi-
yük miktarlarda bu tür gıda ürün- Böcek bazlı ürünler, lezzet ve doku yoreaktörde yüksek yoğunlukta
lerinin üretilmesi zor ve pahalıdır. Et alternatiflerindeki yenilikler ara- söz konusu olduğunda sınıfta kal- çoğalan hücreler elde edilmesi ve
Böcek hücreleri ise, nispeten daha sında bitki bazlı analoglar, yenilebi- maktadır. Böcekler protein ve diğer farklılaşma ve doku olgunlaşması
ölçeklenebilir ve düşük maliyet- lir böcekler, transgenik hayvanlar besin maddeleri için bir alternatif için hücrelerin iskele sistemi ile bir-
li gıda ürünleri üretimine katkıda ve hücre kültürlerinden (yani kültür sunsalar da; bir et tüketicisinin ız- leştirilmesi.
bulunabilecek benzersiz özelliklere etinden) elde edilen etler bulunur. gara için sulu bir biftek veya bur-
sahiptir. Bu seçeneklerin her biri, geleneksel ger için isteğini tatmin etmiyor. Bu Böcek kası ve yağ hücreleri daha
et üretim süreçlerine göre faydalar nedenle pişirme, doku ve lezzet önce kültürlenmiş ve birçok tür için
Kültürlenmiş et ve entomofagi (en- sunarken, ölçeklenebilirlik ve tüke- tüketiciler için detaylı olarak ince- karakterize edilmiştir. Bu hücreler,
tomokültür olarak ta kullanılabili- tici kabulü ile ilgili zorluklarla karşı lenmeye devam ediyor. in vitro olarak genişletilebilir, do-
yor) eğilimlerini birleştirerek, gele- karşıyadır. Her ne kadar kültür etle- ğal böcek hormonlarının yardımı
cekte inek yerine tırtıl dokusundan ri, medya ve yatırımcıların dikkatini Kültür Eti ile farklılaştırılabilir ve yenilebilir
oluşan biftekleri yiyebiliriz. çekmiş olsa da; teknik ölçek ve ma- ve sağlıklı dokular üretmek için üç
liyet verimliliği engelleri nedeniyle Yenilebilir böcekler gibi, kültürlen- boyutlu biyomalzemelerle birleşti-
Tarih boyunca böcekler, besin henüz ticarileştirilmemiştir. miş et de geleneksel ete kıyasla rilebilir.
değerleri, lezzeti, kolay buluna- avantaj ve dezavantajlara sahiptir.
bilmeleriyle belirli sosyo-kültürel Entomofagi Kültür eti, gıda kaynaklı hastalık Omurgalı ve Omurgasız Hücre
ve ekolojik koşullarda insanların ve antibiyotik direnci oranlarını Kültürü
beslenmesinde önemli bir kaynak Entomofagi; batı uluslarında yaygın azaltmada bize yardımcı olabilir.
oluşturmuştur. Özellikle az gelişmiş olmasa da yenilebilir böcek yeme Ayrıca, daha az toprak ve su gerek- Çalışmalar araştırmalar için uygun
toplumlarda beslenme ihtiyacının alışkanlığı Güney Amerika, Afrika, tirir. Daha az sera gazı emisyonu olsa da, koşullar büyük ölçekli hüc-
büyük bir kısmını gidermesinden Asya ve Avustralya’da rutindir. Bö- oluşturur ve besin zincirindeki hay- re üretimi göz önüne alındığında
dolayı entomofagi (böcek yiyicilik) cek yetiştiriciliği erişilebilir, uygun vancılık ihtiyacını azaltarak veya zorluklar yaratmaktadır. Serum ve
etnobiyolojik açıdan önem taşır. fiyatlı ve sürdürülebilirdir ve birçok ortadan kaldırarak hayvan refahını büyüme faktörleri pahalıdır, yük-
Günümüzde de geleceğin yaşam besleyici tür (2.000’den fazla) zen- iyileştirir.
kaynakları olarak değerlendiril- gin besin içerikleri nedeniyle ön sek inkübasyon sıcaklıkları artan
mektedirler. plandadır. En sık tüketilen böcekler Ancak bugüne kadar, ölçek büyüt- enerji gereksinimi ile sonuçlanır ve
arasında tırtıl türleri, kurt türleri me ve maliyet düşürme engelle- yapışık kültür, yüksek yoğunluklu
Tek yönlü beslenen, protein ve ve çekirge bulunur. Entomofagi, rinden dolayı hiçbir kültür ürünü kültür için karmaşık biyoreaktör
enerji eksikliği çok ciddi boyutlarda Amerika’da da giderek popülerlik ticarileştirilememiştir. Kısaca, hüc- tasarımını gerektirir. Buna karşılık
olan ülkelerde tahıl diyetlerinin ya- kazanmaktadır. relerden et üretme süreci şunları böcek hücreleri büyüme koşulla-
nında protein ve enerji kaynağı ola- rında daha sağlam, uyarlanabilir ve
rak böcekler doyurucu ilave besin dalgalanmalara karşı toleranslıdır.
olarak kullanılmaktadır. Az gelişmiş
ülkelerde kadın ve çocuklardaki Böcek Doku Mühendisliği
demir gibi diğer vitamin ve mineral
eksiklerinin giderilmesinde böcek- Avantajlı büyüme özelliklerinin
ler özel bir öneme sahiptir. Asyalı ötesinde böcek hücreleri, mevcut
ve Afrikalı kültürlerde önemli bir bilimsel literatüre bakarak yararlı
enerji, protein, vitamin ve mineral bir hücre kültürü platformudur di-
kaynağıdır. yebiliriz. Böcek hücreleri; gelişim-
sel biyoloji ve kültür yöntemlerini,
Nüfus artışıyla karşılıklı olarak ha- ortam formülasyonunu ve ölçek
rekete geçen ve bireysel ekonomik büyütme işlemlerini bilgilendire-
refah düzeyindeki artışa bağlı ola- bilen rekombinant protein üretimi
rak, et tüketiminin 2050 yılına ka- konusunda uzun süre çalışılmıştır.
dar % 76 oranında artacağı tahmin Bununla birlikte böcek hücrelerine
edilmektedir. Mevcut hayvansal özgü bilgi, hasat edilmiş hücreler-
tarım sistemimizle ilgili halk sağlı- den organize dokular üretme ko-
ğı, çevresel etki ve hayvan refahı nusunda yoksundur.