Page 6 - ChemLife Sayı 35
P. 6

6         CHEMLIFE          KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI                                        GIDA TEKNOLOJILERI






                                                                                                  Bu ülkelerin tedirginliği anlaşılabi-
                                                                                                  lir. COVID-19 salgını, büyümenin
                                                                                                  artmasına, işsizliğin artmasına, mali
                                                                                                  açıkların genişlemesine ve gelişmiş
                                                                                                  ve gelişmekte olan ekonomilerde-
                                                                                                  ki borcun artmasına yol açarken,
                                                                                                  gelişmekte olan ülkelerde yeni
                                                                                                  vakaların ortaya çıkması, hayat
                                                                                                  kurtarmak ve geçim kaynaklarını
                                                                                                  korumak arasında daha da keskin
                                                                                                  bir değişime yol açacaktır. Dahası,
                                                                                                  gelişmekte olan ülkeler sermaye ve
                                                                                                  havale girişlerinde ani bir durma ve
                                                                                                  turizmde bir çöküşle karşı karşıya
                                                                                                  kalırken, aralarındaki birçok pet-
                                                                                                  rol ve birincil emtia ihracatçısının
                                                                                                  ticaret ve para birimleri çöküyor.
                                                                                                  COVID-19'dan önce bile, birçok
                                                                                                  düşük gelirli ülke ciddi borç sıkıntısı
                                                                                                  riski altındaydı. Ve bu ekonomilerin
                                                                                                  çoğu, gıda fiyatlarındaki artışa karşı
                                                                                                  oldukça savunmasızdır.

                                                                                                  Nomura’nın Gıda Güvenlik Açığı
                                                                                                  Endeksi, kişi başına nominal GSYİH,
        Gıda kıtlığı ve yetersiz beslenme ile   önemli emtialarda olduğu gibi, gıda   ülkede krizleri tetikleyecek olan   hanehalkı tüketimindeki payı ve net
        boğuşanlar arasında hastalığın et-  ürünlerinin mevcudiyeti küresel te-  dünya çapında bir gıda fiyatı artış   gıda ithalatı dikkate alınarak 110
        kisinin daha büyük olması beklenir-  darik zincirlerine büyük ölçüde ba-  riskini artırmaktadır.  ülkeyi büyük gıda fiyatı dalgalan-
        ken, hareket kısıtlamaları nedeniyle   ğımlıdır, çoğu ülke en azından bazı                malarına maruz kalma durumlarına
        yaygın gıda güvensizliğinin artacağı   hayati gıdaların ithalatına bağlıdır.   Arz tarafında, küresel tahıl stok-  göre sıralamaktadır. Son okumalar,
        uyarısında bulunuyor.         Bu, Kanada ve ABD gibi geniş tarım   larında şuan da pek problem   gıda fiyatlarındaki sürekli artışa en
                                      endüstrileri olan büyük ülkelerde   gözükmemekle birlikte, virüs gıda
        DSÖ Afrika Bölge Direktörü Dr   bile geçerlidir. Bu tedarik zincirleri   üretimini ve dağıtımını bozduğu   savunmasız olan 50 ülkenin nere-
        Matshidiso Moeti, “COVID-19, Af-  geniş ve iyi organize edilmiş, ancak   için hızla tükenebilir. Hayvan yemi,   deyse tümünün dünya nüfusunun
        rika'da geçim ve yetersiz beslenme   yine de doğal afet, savaş ve diğer   gübre ve böcek ilaçları eksikliği   yaklaşık beşte birini oluşturan ge-
        endişeleri nedeniyle Afrika'nın ge-  sistemik şoklardan kaynaklanan   hem tarım maliyetlerini hem de   lişmekte olan ekonomiler olduğunu
        çim kaynaklarını ve ev ekonomileri-  bozulmaya karşı savunmasızdır.  kötü hasat, yaşanabilecek riskleri   gösteriyor.
        ni tehdit ettiği için kötüleşebilecek                       hızla arttırmaktadır.
        bir zemin üzerine gelişiyor. Açlık   Londra'daki sigorta devi Lloyd's of                  Sonuç olarak;
        ve yetersiz beslenme, hastalıklara   London, küresel gıda güvensizliği   Ayrıca, Hindistan'daki meyve ve
        karşı savunmasızlığı arttırıyor, eğer   ile ilgili 2015 tarihli bir raporda ,   sebzelerin hasat edilmesinden   Aslında, gıda fiyatlarının artması
        ki bu durumu doğru bir şekilde ele   “Modern gıda ağlarının küresel-  ABD'deki et tesislerinin işletilmesi-  küresel bir sorun olacaktır. Gelişmiş
        alınmasak etkilileri yıkıcı olabilir”   leşmesinin devam etmesi, küresel   ne kadar, işgücü kıtlıkları, dünyanın   ekonomilerde bile, gıda fiyatların-
        diyor.                        gıda sistemine benzeri görülmemiş   çoğu yerinde sınır ötesi seyahat   daki bir sıçrama, zengin ve yoksul-
                                      bir karmaşıklık getiriyor. Sistemin   kısıtlamaları göçmen tarım işçileri-  lar arasında daha büyük bir açığa
        Afrika'da, beş kişiden birinin yeter-  herhangi bir noktasındaki aksak-  nin normal mevsimsel döngüsünü   neden olacak ve zaten var olan
        siz beslendiği ve beş yaşın altındaki   lıkların gıda tedarik zinciri boyunca   bozduğundan giderek daha belirgin   ciddi servet eşitsizliğini daha da
        çocukların (yaklaşık 59 milyon   yankılanması muhtemeldir. Değiş-  hale gelmektedir. Ve ulaşım kıtlığı,   arttıracaktır. Hiç kimse gıda krizleri
        çocuğun) %30'unun büyümesinde   ken gıda fiyatları ve artan politik   piyasada ürün elde etmeyi daha zor   ve sosyal huzursuzluk arasındaki
        engeller olduğu belirtiliyor. Gıda   istikrarsızlık, gıda üretim şoklarının   hale getiriyor.  asırlık bağlantıyı görmezden gelme-
        güvensizliğine ilişkin son tahminler,   etkilerini büyüterek dünya genelin-               melidir.
        Afrika'da 73 milyon kadar insanın   de ekonomik, sosyal ve politik etki-  Dahası, bazı büyük gıda üreten
        gıda güvensizliği olduğunu ileri   lere neden olmaktadır” diyor.  ülkeler, Rusya ve Kazakistan'ın tahıl   Salgının daha da ekonomik yıkım
        sürüyor.                                                    için yaptıkları ve Hindistan ve Viet-  tehdidi yaratmasıyla birlikte, hü-
                                      Salgından önce bile, küresel gıda   nam'ın pirinç için yaptıkları gibi, sal-  kümetler gıda tedarik zincirlerinde
        Gıda ithalatı, ulaştırma ve tarımsal   fiyatlarının yakında yükselebile-  gına yanıt olarak ihracat yasakları   aksama riskini ele almak için birlik-
        üretim, kilitlenmeler, seyahat kı-  ceğine dair işaretler vardı. İklim   veya kotalar koymuşlardı. Bu arada,   te çalışmalıdır. Daha geniş anlamda,
        sıtlamaları ve fiziksel uzaklaştırma   değişikliğinin neden olduğu aşırı   diğer ülkeler de Filipinler (pirinç) ve   gıda korumacılığının post-pande-
        önlemleri nedeniyle engellendiğin-  hava olayları daha yaygın hale   Mısır (buğday) hızlandırılmış ithalat   mik yeni normal haline gelmesini
        den, COVID-19 gıda kıtlığını daha   geldi. Afrika domuz ateşi hastalığı   yoluyla yiyecek stokluyorlar.  önlemek için bazı küresel politika-
        da artırmaktadır.             geçtiğimiz yıl dünya domuz nüfu-                            lar gereklidir.
                                      sunun dörtte birinden fazlasını yok   Bu tür gıda korumacılığı, nüfusun
        DSÖ, Afrika kıtasının yeni tip   ederek Çin'deki gıda fiyatlarının   en savunmasız kesimlerine yardım   Kaynaklar:
        Koronavirüs (Covid-19) süreciyle   2020 yılında bir önceki yıla göre%   sağlamak için iyi bir yol gibi görü-
        mücadalesine ilişkin açıklama yaptı.   15-22 oranında artmasına neden   nebilir, ancak birçok hükümetin   https://insight.wfp.org/covid-19-will-al-
        DSÖ, 47 Afrika ülkesinde toplamda   oldu. Daha yakın bir zamanda ise,   eşzamanlı müdahaleleri, 2010-11   most-double-people-in-acute-hunger-
        250 milyon insanın gelecek yıl için-  70 yıldaki en kötü çekirge istilası   yıllarında olduğu gibi küresel bir   by-end-of-2020-59df0c4a8072
        de enfekte olabileceğini öngörüyor.  Doğu Afrika'daki mahsulleri yok   gıda fiyat artışına neden olabilir.
                                      etti. Kenya'da, temel bir gıda olan   Dünya Bankası 2010-11 yıllarında,   https://www.afro.who.int/
        COVID-19 gıda krizini nasıl önle-  mısırın fiyatı 2019'dan bu yana%   korumacılığın küresel buğday fiya-
        yebiliriz?                    60'ın üzerinde arttı.         tındaki artışın yaklaşık % 40'ını ve   https://www.weforum.org/a
                                                                    mısır fiyatlarındaki artışın % 25'ini
        Petrol ve demir cevheri gibi diğer   COVID-19, birçok gelişmekte olan   oluşturduğunu tahmin ediyor.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11