Page 9 - ChemLife Sayı 12

AZOTUN YENI BIR KAYNAĞI

KEŞFEDILDI

BİLİMSEL

Kuzey Kaliforniya’dan azot bakımından zengin deniz kayaları. Küresel olarak, tortul kökenli kayaçlar ortalama olarak yaklaşık 400
ppm azot içerir. Önceki varsayımlar, tüm nitrojenin atmosferden geldiğini ileri sürmüştür.

9
azot yayabilir. Kayada azot duğu, atmosferde daha fazla yük ölçüde güvenen çiftçiler
Science dergisinde bulunabilirliği, minerallerin olduğunu biliyorlardı, ancak ve bahçıvanlar için doğrudan kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
yayınlanan yağmur suyuyla reaksiyona eksik olanı kesin olarak belir- etki yaratmadığını ayrıca
çalışma, doğal girmesi, tektonik hareket leyemediler. belirtiyor.
ekosistemlerdeki veya kimyasal gibi fiziksel
nitrojenin yüzde olabilen hava koşullarına Çalışma ekibinden olan Scott Ders kitaplarını yeniden
bağlı olarak belirlenir.
Morford, “Azot paradok-
26’sının kayalardan sunun sebebinin kayalarda yazma
kaynaklandığını Bu nedenledir ki, kayalardan olduğunu gösteriyoruz. Ulusal Bilim Vakfı’nın Çevre
ortaya koyuyor. azot ayrışması bölgelere göre Kayalarda yeterince azot var Biyolojisi Bölümü’nün prog-
değişmektedir. Çalışmada, ve yeterince hızlı bir şekilde ram yöneticisi Kendra Mc-
Afrika’nın geniş bölgeleri- parçalanıyor” diyor. Lauchlan, “Bu sonuçlar ders
nin azot bakımından zengin kitaplarını yeniden yazmayı
kayalardan yoksun olduğu, Daha önceki çalışmalar- gerektirebilir. Bitkilerin ka-
Bu keşif, iklim değişikliğine kuzey enlemlerin ise en da, araştırma ekibi Kuzey yalardan üretilen azotu kul-
bakış açısını da büyük ölçüde yüksek düzeyde kaya azotu Kaliforniya’daki Klamath lanabileceğine dair ipuçları
değiştirebilir. Yazarlar, yeni ayrışmasına sahip olduğu Dağları’ndan toplanan antik olsa da bu keşif, mevcut azot
tanımlanan bu azot kay- belirtilmiştir. Himalayalar ve kaya örneklerini inceleye- kaynağının atmosfer olduğu
nağının, karadaki karbon Andes gibi dağlık bölgelerin, rek, kayaların ve etrafındaki paradigmasını paramparça
döngüsünü de katılarak, önemli bir kaya azotu kayna- ağaçların çok miktarda azot
ekosistemlerin atmosfere ğı olduğu tahmin edilmekte- tuttuğunu ortaya koydu. eder. Azot, hem dünyadaki
daha fazla emisyon salmasına dir. Çayırlar, tundralar, çöller Yazarlar bu çalışma üzerine, en önemli sınırlayıcı besin
neden olabileceğini belirttiyor. ve ormanlık alanlar da büyük gezegenin azot dengesini, maddesi hem de tehlikeli bir
Ekosistemler, karbondioksit oranda kaya azot ayrışması jeokimyasal yapılarını analiz kirletici, bu yüzden arz ve
kirliliğini absorbe etmek için yaşarlar. ederek ve küresel ölçekte talep üzerindeki doğal kont-
azot ve diğer besin maddele- kaya azotu bulunabilirliğini rolleri anlamak ve şu anda
rine ihtiyaç duyarlar ve bunu Gizemli boşluk değerlendirmek için mekan- dünya gıda arzını korumak
bitkilerden ve topraklardan sal bir azot ayrışma modelini için ve yeterli miktarda gübre
sağlamaya çalışırlar. Çalışma aynı zamanda “eksik inşa ettiler. üretmek için atmosferik
azot vakası” nıda ortaya azota bağımlıyız. Bu keşif
Ayrışma anahtarıdır çıkarmaktadır. Onlarca yıldır Araştırmacılar çalışmanın, temel besin üzerinde yeni bir
bilim adamları toprakta ve gıda üretmek için doğal ve araştırma dönemi açacaktır“
Ama sadece birkaç çeşit kaya bitkilerde daha az azotun ol- sentetik formlarda azota bü- diyor.