Page 8 - ChemLife Sayı 16

faktörleri dikkate alabilir. sistemine etkisini ve maliyetini kaynaklarına gereksinim BUEMS ile enerji sektöründe
Bunlar hakkında varsayımlar modelleme sistemimizle azalıyor. Peki ne kadar bir nevi sihirli küremiz var
yapmak durumundasınız. sektörel olarak analiz azalır? Bunların yüzde olarak artık. Bilimsel dayanağı olan
Bu varsayımlar çerçevesinde edebiliyoruz. Örneğin konut- değişimlerini bir başvuru böyle bir çalışma yapılmadan
model sonuçları 10, 20, 30, hizmet sektöründe karbon durumuna göre ölçebiliyoruz. bunların öngörülmesi
40 yıllık planlama dönemleri vergisi altında LPG ve ısınma Bizim geliştirdiğimiz “yerli ve mümkün değil; dolayısı
için üretiyor. Mesela, bir amaçlı kömür tüketiminde milli” modelimizin en önemli ile, karar vericilerin kendi
senaryoda, kömür fiyatının ciddi azalma görüyoruz. tarafı, bunu yapabiliyor başına karar vermesi doğru
düşük; ancak petrol fiyatının Doğal gaz tüketiminde artış olmasının yanı sıra bunu değil. Karara verici kamu ise
yüksek olması ve yenilenebilir görüyoruz. yapabilen, ancak içerisinde serbest piyasa ekonomisinin
enerjinin fiyatlarının yüksek düzenleme yapamadığınız dinamiklerine zarar verme
kalması ele alınabilir. Yıldız Arıkan: Anlatıldığı yabancı modellere karşı da riski yüksek olur... karar verici
Buna göre bir netice elde üzere bu modellerle bir farklılık oluşturması… özel sektör ise yatırımların
edebilirsiniz. Ama bir başka senaryolar yapıp, belli bir Kendi verilerimizi kullanarak zarar etme riski yüksek olur.
senaryoda, doğal gaz referans durumuna göre kendi öznel enerji sistemimize Dolayısıyla, bu modeller karar
fiyatının önümüzdeki 30-40 hangi yönde değişiklikler ilişkin durumu yansıtma vericiye yol gösteriyor. Ama
yıl içerisinde düşeceği; öte meydana geldiğini fırsatı bulabiliyoruz. Mevcut karar vericinin bu noktadan
yandan yenilebilir teknoloji ölçebiliyorsunuz. Bizim kapasitemizin ne olabileceğini hareketle yapması gereken,
fiyatlarının ucuzlayacağını modelimiz, enerji-ekonomi- görebiliyoruz. Bunun yanında 30 dolarlık veya 50 dolarlık
işleyebilirsiniz. Bu arada çevre ilişkilerinin birbirleriyle aynı zamanda politika bir karbon vergisi getirip
bir de kısıtlar kavramı var. olan çift yönlü etkileşimlerini yapıcıların öngörülerini test getirmeyeceğine bakması
BİLİMSEL
Siz hiçbir kısıt koymadan
bu sistemin nereye gittiğini
öğrenebileceğiniz gibi, 5 ila
20 yıl içerisinde yenilebilir
enerjinin payının %30
seviyesine gelmesini istiyorum
diyebilirsiniz. Veya sera
gazlarının salınımın şu andaki
düzeyin %20 altında olmasını
istiyorum diyebilirsiniz. Başka
bir yaklaşım olarak da, sera
gazı üretimine açık açık
8
sınır koymak yerine, sera
gazı üreten bütün sanayi
kuruluşlarına veya konutlara
vergi getirebilirsiniz. Tüm
bunların altında sonuçlar
üretebiliyorsunuz.

Gürkan Kumbaroğlu:
kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
Herhangi bir kısıt veya
vergi olmadığı takdirde
uygulama nükleere normalde işin içine alabiliyor. Yani biz, etme şansı da buluyoruz. Ama mesela… Şu anda sadece
yönelmiyor, biraz önce emisyonlara kısıt getirdiğimiz ondan öte kendi istediğimiz Türkiye’de değil, Avrupa
belirttiğim gibi. Ama %25’lik takdirde ekonomik her türlü senaryoyu da ortaya ülkeleri de dâhil dünyanın
emisyon azaltma kısıtı büyümeden ne kadar kayıp çıkarabiliyoruz. çeşitli ülkelerinde, birilerinin
koyduğunuzda, uygulama meydana gelebileceğine dair yukarıdan bir şeyleri empoze
nükleer santral yatırımına ölçüm yapabiliyoruz. Veya Gürkan Kumbaroğlu: etmesiyle enerji sektörünü
başlıyor. Veya 50 dolar bir vergi konulduğunda, ya Politika yapıcıların yönlendirmesi sonucu enerji
karbon vergisi koyduğunuzda da 2023 yılından itibaren öngörülerini test edebilmek sektöründe yatırımlar idare
nükleer santral yatırımına nükleer enerji boyutunu ve yatırım kararlarını edilmeye çalışılıyor. Hâlbuki
yine başlıyor. Bunları sonuç işin içine kattığımızda hem rasyonel temellere iktisadi araçlar kullanılsa
olarak gördük. Benzer şekilde emisyonların ne kadar oturtmak çok önemli. farklı sonuçlar alınabilir.
karayolu taşımacılığında 30 değiştiğini görebiliyoruz, Geliştirdiğimiz modelleme Nihayetinde amaç karbon
dolarlık bir karbon vergisi hem ekonomik büyümeden sistemi hem kamunun yoğunluğunu düşürmek değil
tanımlandığı durumda, –varsa- ne kadar taviz hemde özel sektörün mi? Bunu da en ekonomik
elektrikli araçlar devreye verileceğini öngörebiliyoruz, kararlarını sağlam temellere yöntemlerle hayata geçirmek
alınmaya başlıyor. Bizim hem de tüm enerji arzının dayandırabilmelerine olanak istiyorsunuz. Üretimde, arzda
uluslararası yükümlülük kompozisyonun nasıl sağlamakta. Örneğin 30 dolar sürekliliği yok etmeden;
olarak 2030 yılında sera değiştiğini izleyebiliyoruz. karbon vergisi konulduğu minimum maliyetle bu işin
gazı emisyonlarını referans Nükleer olduğu zaman takdirde hangi teknolojilerin altından kalkılmak isteniyor.
senaryoya göre %21 azaltma doğrudan emisyonlar devreye girip hangilerinin Bu model onun nasıl
hedefimiz var. Bunların enerji azaldığı için, yenilebilir enerji girmediğini görebiliyoruz. yapılabileceğini gösteriyor.