Page 9 - ChemLife Sayı 16

Kemal Sarıca: Bir karar kararlarını ilerisini görerek ama yarın petrol fiyatları alamayabiliyorsunuz. Veri
alındığı zaman, kararın alabilmeli. Bir anda karbon değişebilir ve senaryo son derece önemli, mümkün
maliyetinin ne olduğu vergisi geldiği takdirde nelerle değişebilir. Veya milli gelirin olduğunda kaliteli olması
hakkında Türkiye’de karşılaşabileceğini, yarın yüzde 3 artacağını ve bu lazım ve sürekli güncellenmesi
kimsenin bilgisi yok. Mesela öbür gün siyasi tercihler çerçevede neler olacağını lazım e burada herkese rol
yenilenebilir enerjinin ve politikalar değiştiğinde çalışmak isteyebiliriz. Bu düşüyor.
desteklenmesi yasası çıktı. neler yaşanabileceğini bir çerçeve model olduğu
Bunun ne kadar emisyon öngörebilmeli. Sonuçta için modele tutarlı veriler Boğaziçi Üniversitesi enerji
azaltacağı, bu emisyonun yüksek yatırım girerek ortaya çıkan sonuçları modelleme sistemi üzerine
azaltılması durumunda maliyetlerinden bahsediyoruz inceleyebilirsiniz, ancak başka uzun zamandır çalışıyor
ekonomiye maliyetinin ne ve olası tüm senaryoların verilerle başka sonuçlar
olacağı, bunun nasıl bir çalışılarak riskin minimize alınması da mümkündür. Gürkan Kumbaroğlu: Öte
ekonomik etkisi olacağı edilmesi önemli. yandan know -how olarak
hakkında herhangi bir yayın Ilhan Or: Veriler – girdiler baktığınızda Boğaziçi
veya analiz okudunuz mu? Kemal Sarıca: Örneğin konusu sektördeki herkese Üniversitesi bünyesinde
Okumadınız. Gürkan Hoca’nın Amerika’da yapılan enerji bazı görevler getiriyor. Biz bu çalışmaların tarihi son
söylediği de tam burada outlook’ları var. Her sene bu modelle 20-30-40 yıl üç yıla değil, yaklaşık 40
aslında. Siz böyle bir politika yayınlanır. Onlar da bunun sonrasını görmeye çalışıyoruz yıla uzanıyor. Rahmetli
ortaya koyuyorsunuz; ama gibi, Amerikan hükümetinin ancak bu dönem içerisinde İbrahim Kavrakoğlu
o politikanın enerji sistemi altında çalışan kocaman bizim birtakım parametrelerle hocamız döneminde 1979 BİLİMSEL
üzerindekini maliyetini, bir model üretir. Sonuçları ilgili tahminler yapmamız yılında yapılan Türkiye
hangi sektörlerin bunun her sene paylaşırlar. Fiyat lazım. Doğalgaz fiyatları, Enerji Modelleme Sistemi
altında ezileceğini, kimin öngörülerini, teşvikleri vs. elektrik fiyatları dedik ama (BÜTEMS) bundan tam 41
bundan kârlı çakacağını detaylı olarak herkesle aynı zamanda teknolojinin yıl önce Türkiye’nin resmi
analiz etmiyorsunuz. Haliyle paylaşır ve yatırım ortamını de gelişmesiyle değişen raporu olarak Dünya Enerji
alınan kararlar çok acı verici iyileştirmeye çalışırlar. Burada yatırım maiyetleri konusunu Kongresinde sunuldu.
olabiliyor. Şu anda yaşanan o. bizim açımızdan ufak tefek da irdelemek gerekiyor.
değil; çok büyük bir alanın Örneğin bir hidrojen Bundan 41 yıl sonra biz
Örneğin görüyorsunuzdur, eksik olarak durduğunu ve teknolojisinde, nükleer BUEMS projesiyle çıkıyoruz.
endüstride büyük tüketicilerin bunun başlangıcı için bu teknolojisinde fiyatlarda BUEMS modelinin en önemli
üzerine %25 civarında ekstra modelin bir kilometre taşı düşüşler göreceğiz. Bunların avantajlarından biri daha 9
maliyetlendirilmiş faturalar teşkil ettiğini söylemek yanlış çok iyi tahmin edilmesi lazım. önce kullandığımız yabancı kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
gelmeye başladı. Ve bu olmaz. Siz fiyat-verimlilik tahminini kaynaklı enerji modelleme
daha aşağı seviyeye indikçe düzgün yapmazsanız bu sistemlerine bağımlılıktan
de büyüyecek. Herkesin Biraz daha verilerle modelden sağlıklı netice elde ve kısıtlarından bizi
canı acımaya başlayacak. konuşmamız iyi olabilir edemezsiniz. Bu yüzden bu kurtarması. Öncesinde de
Bu, yapılan işin en başta belki bu noktada. veri yapısını Türkiye’de çok Boğaziçi Üniversitesi’nin
planlanmadığını gösteriyor. Bahsettiğiniz çerçeve iyi oturtmamız lazım. Bunun bu alandaki çalışmaları
Bu modelin de burada büyük gerçekten çok önemli. için devlete de, özel sektöre arasında bakanlıklar
bir boşluğu doldurduğunu Önerileriniz somut anlamda de, üniversitelere de önemli ile yapılan çalışmalar,
söylemek istiyoruz aslında. nerelerde öne çıkıyor? roller düşüyor. Biz BUEMS veri Kalkınma Bakanlığına,
Modelin yapısını kullanarak datasını değişik kaynaklardan Çevre Bakanlığına kurulma
kısa veya uzun vadede Kemal Sarıca: Ekonomik elde ettik, öncelikle modelleme sistemleri var.
maliyet de hesaplayarak neler verimlilik olarak en önemli devlet kaynaklarından Bu modelleme sistemlerinin
olabileceğini öngörebiliyoruz politika aracı emisyon İstatistik Enstitüsü, Enerji sonuçlarının İklim Değişikliği
çünkü… Detaylı analiz vergisidir veya emisyon Bakanlığı’ndan verileri Koordinasyon Kurulu’nda
yapabildiğimiz bizim ticareti sistemidir. Karar kullandık, yurtdışından ele alındığını, en üst düzeyde
ürettiğimiz bir model ortaya vericiler genellikle tüm kaynaklar, geleceğin değerlendirildiğini biliyoruz.
koyuyoruz ve bence esas dünyada bunun vergi teknolojileri konusunda Dolayısıyla üniversitemiz
olarak işin katma değeri de olarak kabul edilip tahminler aldık kullandık bünyesinde bu alanda çok
burada. Daha sonraki iş, karar adlandırılmasını pek tercih ve muazzam bir veri seti uzun süredir önemli bir bilgi
vericilerin bu model veya etmezler. Politikacıların oluşturduk. Bu verilerin birikimi oluşmuş durumda.
bu model benzeri modelleri karar süreçlerine dahil mutlaka sürekli güncellenmesi 2050’ye kadar 30-40 yıllık bu
kullanarak gerçekten rasyonel olmadan ortaya koyduğumuz lazım. Öte yandan eskiden periyoda sanayicisinden kamu
kararlar vermesi yolunda önerilerin hepsi ortada merkezi sistemde bu tür yöneticisine herkes daha uzun
adım atılması… Buradaki kalacaktır. Bu nedenle bu verilere çok daha kolay vadeli bakmalı.
amacımız bu. alanda tüm dünyada olduğu ulaşılıyordu, şimdi rekabetçi
gibi, politikacılarla (karar piyasa sisteminde herkes Söyleşi: Özgür Duygu Durgun
Gürkan Kumbaroğlu: vericilerle) uzmanların birlikte kendi verisine biraz daha /Kurumsal İletişim Ofisi –
Sonuçta enerji politikaları çalışması lazım. sarılmaya başladı. Enerji Boğaziçi Üniversitesi
üzerine alınan kararlar iş teknolojisinin fiyatı şimdi sır
dünyasını, maliyetleri ve Yıldız Arıkan: Bugün olabiliyor. Rüzgar veya güneş Fotoğraflar: Kenan Özcan
rekabetçiliği doğrudan elimizdeki verilerle A teknolojisindeki fiyatların
etkiliyor. İş dünyası da yatırım senaryosu ortaya çıkabilir gittiği yerleri kolay kolay