Corona Virüs İle Mücadelede Üniversitelerimizde Yapılan Çalışmalar Neler?
İlk olarak TÜBİTAK tarafından hayata geçirilen COVID-19 Türkiye Platformu hakkında bilgi vermek istiyoruz. COVID-19 Türkiye Platformu" koordinasyonunda 2 Nisan tarihinde gerçekleştirilen “Aşı ve İlaç Geliştirme Sanal Konferansı” nda konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Mustafa Varank, COVID-19 Platformu altında 7 farklı aşı projesi ile hem kimyasal hem de biyoteknolojik yöntemlerin uygulanacağı 7 farklı ilaç geliştirme projesinin yer aldığını bildirmişti.
Konferans sunumlarına https://covid19.tubitak.gov.tr/duyurular/covid-19-turkiye-platformu-asi-... linkinden ulaşabilirsiniz.
Konferansı izlemek için buraya tıklayınız.
Türkiye'nin etkin araştırma geliştirme altyapıları ve yetkin bilim insanlarıyla coronavirüse karşı aşı ve ilaç geliştirme çalışmalarına küresel katkılar vermek için kolları sıvadığını vurgulayan Varank, son dönemde başta sağlık olmak üzere birçok alanda fiziki altyapısını güçlendirmiş bir ülke olmanın avantajını salgın tehdidiyle mücadelede yaşayarak gördüklerini söyledi.
" Aşı ve İlaç Geliştirme Projelerindeki Temel Araştırmalara TÜBİTAK Liderlik Ediyor"
Varank, Türkiye'de aşı ve ilaç konusunda çok önemli yetkinlikler bulunduğuna işaret ederek, geçen yıl başlatılan ''TÜBİTAK 1004 Yüksek Teknoloji Platformları Çağrısı'' kapsamında aşı ve ilaç araştırma gruplarının oluşturulduğunu belirtti. Sürecin en hızlı ve etkin bir şekilde yürütülebilmesi için TÜBİTAK MAM Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsünün koordinasyonunda COVID-19 alt platformunu kurduklarını ifade eden Varank, şunları kaydetti: "Hocalarımızın devam eden projelerinden bu virüse karşı dönüştürülebilecek olanlar ve çok hızlı bir şekilde netice alabileceğimiz yenilikçi yaklaşımlar belirlendi. COVID-19 Platformu altında 7 farklı aşı projesi ile hem kimyasal hem de biyoteknolojik yöntemlerin uygulanacağı 7 farklı ilaç geliştirme projesi yer alıyor. Birazdan dinleyeceğimiz akademisyenlerimiz, COVID-19'la mücadeleye yönelik projelerini dünyada eşine az rastlanır bir şekilde çok kısa bir sürede dönüştürerek devreye aldılar. Bu ulvi amaç için 24 üniversite, 8 kamu Ar-Ge birimi ve 8 özel sektör kuruluşundan yüzlerce araştırmacı üstün bir gayretle çalışıyor."
Dünyada COVID-19'a yönelik tüm bilimsel gelişmelerin yer aldığı web portalı yayında.
https://covid19.tubitak.gov.tr/ web portalı Ülkemizdeki ve Dünyadaki salgın ile ilgili son gelişmeleri, haberleri, bilimsel kaynak ve klinik çalışmaları, korunma ve tedavi yöntemlerini kapsamlı bir şekilde barındırıyor. Ayrıca portal Bilimsel Araştırma Paylaşım Platformu'nuda içeriyor.
Protalın bu içerik yapısının yanı sıra, herkese açık olması ile de üst düzey bir paylaşım ve şeffaflık sunuyor.
Gelelim üniversitelerimizdeki çalışmalara
Bartın üniversitesi ile Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi’nden bilim insanları Koronavirüs (KOVİD 19) tanı kitinde kullanılan enzimleri yerli olarak üretmeyi başardı.
Prof. Dr. İsa GÖKÇE ve ekibi tarafından gerçekleştirilen tanı kiti enzimlerinin yerli üretimi için hastalığın ilk çıktığı günden itibaren TÜBİTAK MAM ile koordineli bir şekilde çalışılıyor.
Bu kapsamda, Covid-19 tespitinde kullanılacak yerli kitin enzimlerinin üretim görevini alan ekip yoğun bir çalışma temposu göstererek 2 haftalık bir süreçte virüs tanısında kullanılan Revers Transkriptaz ve DNA Polimeraz enzimlerini rekombinant DNA teknolojisini kullanarak üretimini gerçekleştirmişlerdir.
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nesrin Özören ve ekibi, Koronavirüs için aşı çalışmalarına başlıyor. Ekip, kendilerine ait patentli 'mikrokürecik' teknolojisini Koronavirüs aşısı için de kullanacak.
Boğaziçi Üniversitesi; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, TÜBİTAK ve Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TUSEB) ile uzman bilim insanlarının Koronavirüs aşısı için 17 Mart’ta kurduğu konsorsiyumda yer aldı. TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal’ın başkanlığında hayata geçen konsorsiyum ile Koronavirüs aşısı için kısa zamanda laboratuvar çalışmalarına geçilecek. Bu konuda en büyük sorumluluklardan birini de Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nesrin Özören ve araştırma ekibi üstlenmeye hazırlanıyor.
https://www.chemlife.com.tr/bogazicili-bilim-insanlari-koronavirus-asisinin-pesinde
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Başkanı Prof. Dr. Orhan Ayyıldız, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde corona virüsü hastalarına plazma tedavisi uygulamasının başlayacağını açıkladı.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Başkanı Prof. Dr. Orhan Ayyıldız;
"Bu plazma tedavisinin aslında yüzyıla aşkın bir öyküsü var. İlk olarak difteri hastalarında ve daha sonraki salgınlardaki tedavilerde de denendi. İmmün plazma dedikleri olay Covid-19'a yakalanmış ve iyileşmis hastalarımızı iyileşme dönemlerinden yaklaşık 1-2 hafta geçtikten sonra plazmalarını toplayıp orda oluşmuş olan antikoru bir noktada pasif bağışıklama gibi hastalara verebiliyoruz. Biz de 30 yıla aşkın süredir plazma tedavilerini yapıyoruz. Dolasıyla bugün de hem Dünya Sağlık Örgütü'nün hem de Sağlık Bakanlığı'mızın onayıyla henüz kesin tedavisi belli olmayan ağır solunum yetmezliği olan yoğun bakım hastalarına, iyileşmiş hastaların plazmalarını alarak bu tedaviyi yapabiliyoruz."
https://www.sabah.com.tr/saglik/2020/04/07/canli-yayinda-corona-virusu-tedavisi-mujdesi
İnönü Üniversitesi'nde plazma yöntemiyle corona tedavisi başladı.
İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, yaptığı açıklamada, bünyelerindeki Turgut Özal Tıp Merkezinde, yeni tipcorona virüse yakalanıp iyileşmiş ve sonrasında testleri negatif gelen bir hastadan plazma toplayarak dün itibariyle tedaviye başladıklarını söyledi.
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şeker, yeni tip koronavirüsün insan hücrelerine tutunmasını sağlayan proteini bloke etmeye yönelik protein geliştirmek amacıyla proje yürüttüklerini belirtti.
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Urartu Şeker, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) insan hücrelerine tutunmasını sağlayan proteini bloke etmeye yönelik protein geliştirmek amacıyla proje yürüttüklerini belirterek, "İki farklı proteinin tasarımı tamamlandı, şimdi deneysel üretim aşamasına geçmek üzereyiz. Çalışmanın 6-9 ay içinde preklinik aşamaları da dahil tamamlanmasını planlıyoruz. Böylelikle enfekte hastalara verilebilecek etkili bir yeni nesil ilacın elimizde olacağını öngörüyoruz." dedi.
Sakarya Üniversitesi’nin de yer aldığı “İnaktif COVİD-19 Aşısı Geliştirilmesi” projesi TÜBİTAK tarafından kabul edildi.
Kimyasal ve biyoteknolojik yöntemlerin uygulanacağı proje çağrısında kabul edilen çalışmalardan biri de aralarında Sakarya Üniversitesi’nin de bulunduğu “İnaktif COVİD-19 Aşısı Geliştirilmesi” projesi oldu.
Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dâhili Tıp Bilimleri Bölümü Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Oğuz Karabay’ın da içinde yer aldığı projeyi Selçuk Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Osman Erganiş yürüttü.
Sakarya Üniversitesi ile birlikte İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa ve Uludağ Üniversitesi projenin ortağı olan diğer üniversiteler iken projede TÜBİTAK MAM ve özel bir şirket de yer aldı.
https://haber.sakarya.edu.tr/asi-mujdesi-sauden-gelebilir-h97696.html
Erciyes Üniversitesi Covid-19 Tedavisi İçin İmmün Plazma Çalışması Başlatıyor
Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış, yazılı bir açıklama yaparak Covid-19 salgınıyla mücadelede iyileşmiş hastalardan alınan kan plazmasıyla yani “İmmün Plazma” ile kritik durumdaki hastaların tedavisine katkıda bulunabileceğini söyledi.
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Anabilim Dalı Başkanı ve Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Aykut Özkul, koronavirüse karşı (Covid-19) serum, aşı ve ilaç üretmenin ilk adımı olan SARS-COV-2 virüsünün izolasyonunu başardıklarını açıkladı.
https://twitter.com/AnkaraUni/status/1246815862767718400
Bursa Uludağ Üniversitesi Covid-19 hastalığını atlatan kişilerden elde edilen kan ile yeni hastaları tedavi edebilecek.
Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ), korona virüsü tedavisinde kullanılan plazma yöntemi ile yeni teşhisleri tedavi edebilecek. Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Saim Kılavuz'un sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “BUÜ Hastanemiz bünyesindeki Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi'nin Covid-19 hastalığını geçiren kişilerden elde edilen plazma ile yeni hastaları tedavi etme izni çıktı. Daha önce bağışık olan kişilerin kan bankamıza gelerek bağışta bulunmaları hastalıkla mücadele adına önem taşımaktadır” denildi.
https://www.uludag.edu.tr/haber/view/8353/buude-plazma-yontemi-ile-korona-tedavisine-baslanacak
Corona virüsüne karşı sunduğu plazma tedavisi projesi Sağlık Bakanlığı tarafından onaylan Prof. Dr. Ercüment Ovalı, aşı için çalışmalara başladı. Ekibiyle birlikte 45 gün karantina altında çalışacağını duyuran Ovalı, risk nedeniyle bir hafta boyunca da tek başına çalışacak.
Yeni tip Coronavirüse (Kovid-19) karşı tedavi ve aşı çalışmalarını sürdüren akademisyenlerden Acıbadem Üniversitesi Labcell Hücresel Tedavi Laboratuvarları Sorumlusu Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Ercüment Ovalı, çalışmalarıyla ilgili sosyal medyadan yaptığı açıklamalar ile bizlere güzel bilgiler vermeye devam ediyor.
https://www.sozcu.com.tr/2020/saglik/asi-icin-45-gunluk-karantinaya-girdiler-5724622/
Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü Nükhet Hotar, üniversite bünyesinde Covid-19 Tanı Merkezi kurulacağını açıkladı.
Dokuz Eylül Üniversitesi’nin salgınla mücadele konusunda ülkesine ve milletine tam destek verdiğini hatırlatan Rektör Hotar, “Devletimizin tüm kademeleriyle birlikte COVID-19 pandemisini en az hasarla atlatmak için gece gündüz demeden çalışıyoruz. Üniversite hastanemiz ve hastane personelimiz ile bu mücadelede en ön saflarda yer alıyoruz. Üniversitemiz Sağlık Yerleşkesi’nde yer alan Bioİzmir Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde belirlenen laboratuvar alanını kullanarak çalışmalara başladık. Tam kapasiteye çıkıldığında günde 5000 test yapmayı hedefliyoruz. Bölgenin köklü bir eğitim-sağlık kurumu olarak önce kendi bölgemiz; ardından da ihtiyaç duyan bölgelere hizmet vermeyi amaçlıyoruz” dedi.
http://haber.deu.edu.tr/deu-covid-19-tani-merkezi-kuruyor/
Ege Üniversitesi, COVID-19’a karşı DNA aşısı geliştirilmesine öncülük ediyor
Ege Üniversitesi, şimdi de bünyesinde ARGEFAR merkezli oluşturduğu Aşı Araştırma ve Geliştirme Grubu öncülüğünde, birçok üniversite, kamu kurumu ve sanayi ortaklarının katılımı ile COVID-19’a karşı milli DNA aşı geliştirme projesini başlattı. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de etkisi giderek artan Koronavirüs salgınına karşı aşı çalışmaları hızla devam ediyor. Bu kapsamda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve TÜBİTAK-MAM desteği ile Ege Üniversitesi İlaç Geliştirme ve Farmakokinetik Araştırma Uygulama Merkezi (ARGEFAR), İzmir’de yürütülen aşı geliştirme çalışmalarına öncülük ediyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezine bağlı Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsünün koordinasyonunda aşı ve ilaç geliştirme projelerini desteklemek için COVİD-19 alt platformu oluşturulduğunu ve Ege, Acıbadem, Ankara, Selçuk, Bilkent, Boğaziçi, Medipol ve İstanbul Üniversiteleri ile İzmir Biyoteknoloji ve Gen Enstitüsünden bilim inşalarının bu platform koordinasyonunda aşı ve ilaç geliştirmek için yoğun bir şekilde çalıştıklarını açıkladı. Bakan Varank, süreci hızlandırmak adına yeni projeler ile ilgili bürokratik süreçleri neredeyse tamamen ortadan kaldırdıklarını belirtti.
https://egeajans.ege.edu.tr/?p=13727
Aşı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tarlan Mammedov, koronavirüsle mücadele için Akdeniz Üniversitesi'nde aşı çalışması yaptıklarını söyledi.
Sağlık Bakanlığı Aşı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mammedov, “Kovid-19 virüsünün antijenlerini ‘Nicotiana Benthamiana’ adlı yeşil bitki yapraklarında üreterek, ölümcül virüsten koruma gücüne sahip bir aşı geliştireceğiz.” dedi.
Sağlık Bakanlığı Aşı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tarlan Mammedov, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı “Nicotiana Benthamiana” adlı yeşil bitki hücrelerinde virüs antijenleri üretimi için Akdeniz Üniversitesinde yaklaşık bir ay önce çalışmalara başladıklarını bildirdi.
http://akdenizdenhaber.com/yesil-bitki-ile-koronavirus-asisi-calismasi-suruyor/
Gaziantep Üniversitesinden Patojenlerden Arındırılmış Plazma Nakli ile Covid-19 Tedavisi
Gaziantep Üniversitesi (GAÜN), dünyayı kasıp kavuran Covid-19 hastalığına yakalananların tedavisini sağlayacak ‘’Patojenden Arındırılmış Plazma Tedavisi’’ uygulamasının son derece etkili bir yöntemini önümüzdeki ay sonuna kadar kullanmaya başlayacak. GAÜN’ün kullanacağı yöntemi dünyada kullanılan diğer yöntemlerden farklı kılan ise, kanda yer alan çeşitli virüs, bakteri ve parazitlerin patojen yükünü yok ederek transfüzyonla bulaşan hastalık riskini sıfırlamanın hedeflenmesi ve kan bileşenlerinde bulunan beyaz kan hücrelerinin kalıntılarının inaktive edilerek, plazma nakili esnasında oluşabilecek istenmeyen reaksiyonların en aza indirilebilecek olması.
http://habermerkezi.gantep.edu.tr/?p=57450
http://habermerkezi.gantep.edu.tr/?p=57471
ODTÜ, Bilkent ve Hacettepe üniversiteleri Kovid-19 aşısı için ortak çalışmaya başladı
Türkiye'de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısının geliştirilmesi için TÜBİTAK tarafından desteklenen projeler arasında, ODTÜ, Bilkent ve Hacettepe üniversitelerinin akademisyenleri ortak çalışmalarıyla yer aldı.
ODTÜ Biyolojik Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mayda Gürsel, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nde (FDA) 7 yıl boyunca aşı geliştirme ve bağışıklık sistemi üzerine çalışmalar yürüttüğünü ifade etti.
Tüm bu çalışmalara bakıldığında Üniversitelerimiz güçlü bir şekilde aşı, ilaç ve tanı üzerindeki bilimsel çalışmalarına devam etmektedir. Tüm bilim insanlarımıza çalışmalarımda başarılar dileriz.
