Page 33 - ChemLife Sayı 14
P. 33

Turizm; su, enerji ve gıda tüke-  sürdürülebilir bir yolunu sağla-  Birçok araştırmada tamamen   ları en aza indirmek ve daha
        ten en yoğun sektörlerin başın-  dığı için dünya çapında rağbet   geri dönüştürülebilir bir biyo-  iyi bir yaşam kalitesine katkıda
        da gelmekte. Su, toprak kirliliği   görmektedir. Örneğin, Hilton   polimerler rapor etmişlerdir.   bulunmak için, sadece ikincil
        ve atık birikimi gibi etkileri   Otelleri, RePurpose projesi gibi   Çöp poşetleri, duş jeli ve diş   emisyon oluşmadan ozonla
        olabilmekte ve doğal kaynakla-  birçok proje başlattı ve % 27,6   macunu şişeleri artık bu poli-  reaksiyona giren halıların kulla-
        rın tükenmesine dolaylı yoldan   oranında bir atık azaltımı, %   merler ile yapılabilecektir.  nılması tavsiye edilir. Ayrıca,
        katkıda bulunmaktadır. Turizm,   14,5 oranında enerji tasarrufu   100 odalı bir otel, halılarla kaplı   sigara dumanındaki bileşikler
        kaynakların sınırlı olduğu alan-  sağladı ve 2009’dan bu yana   2000 m ’den fazla alana sahip   gibi zararlı emisyonların uzak-
                                                                    2
        larda zaten sorunludur.    su talebini % 14,1 ve karbon   olabilir. Las Vegas, 15.000   laştırılması, otellerdeki halılar
        Ekoturizm; ekolojik turizmin   üretimini % 20,9 azalttı.   m2’lik casino alanları ve halılar-  için ilginç bir işlev olabilir.
        kısaltılmış halidir. Eko-tu-  Birleşik Devletler’de 43 milyon   la kaplanmış otelleri ile tanınır.
        rizm, doğayı bozmayan ve   turist kendilerini eko-turist   Halılar tek bir malzemeden   Yeni Iş Modelleri Geliştiri-
        koruyan bir turizm anlayışını   olarak görüyor ve eko-turizm   değil, polipropilen, lateks   lebilir
        ifade etmektedir. Uluslararası   trendi hızla büyüyor. Eko-tu-  kauçuk, naylon 6 ve naylon 6,6   Atıkları, kimyasal tüketimi ve
        Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN)   ristler, sosyal, ekonomik ve   gibi çeşitli bileşenlerden oluşan   kaynak kullanımını azaltmak
        tanımına göre ekoturizm,   çevresel sürdürülebilirlik ile   karmaşık bir sistemdir. Halılar-  için eko-turizmin yenilikçi iş
        eğlenmeyi, doğayı ve kültürel   ilgilenen, seyahat ve boş zaman   da kullanılan katkı maddeleri   modellerine acilen ihtiyacı
        kaynakları anlayarak korumayı   etkinliklerinin karbon ayak   liflere kuvvetli bir şekilde bağla-  bulunmaktadır. Schwager,
        destekleyen, düşük ziyaretçi   izini en aza indiren sorumlu   nır ve tam bir geri dönüşüme   yenilikçi yaklaşımların uygulan-
        etkisi olan ve yerel halka sos-  tüketicilerdir. Eko-turistler,   izin vermez ve bu nedenle her   masının, kimyasalların sağlık
        yo-ekonomik fayda sağlayan,   atıklarını en aza indiren ve   yıl tonlarca halı ya toprağa   ve çevre üzerindeki olumsuz
        doğal alanlara karşı çevresel   doğal kaynakları koruma gibi   gömülür yada yakılır.   etkilerini en aza indirecek ve   KÖŞE YAZISI
        açıdan sorumluluk taşıyan   faaliyetlerde bulunan otel-                          kaynak verimliliğini arttıracak
        seyahat ve ziyarettir (Kurdoğlu,   leri tercih etmektedir. Turist   Bilim insanları, nişastanın, farklı   şekilde kullanma çözümlerini
        2001:4). Uluslararası Ekoturizm   davranışlarındaki gelişmelerin,   tabakaları etkili bir şekilde   bulmak için çok önemli oldu-
        Topluluğu TIES (The Interna-  istihdamın artmasına, yerel   bağlamayan bir yapıştırıcı   ğunu belirtmiştir. Bu nedenle,
        tional Ecotourism Society);   ekonominin gelişmesine ve çev-  olarak uygulanmasını önermiş-  eğlence endüstrisi için kulla-
        ekoturizmi, çevreyi koruyan ve   resel etkilerin azaltılmasına yol   tir. Bu, farklı halı katmanlarının   nılan malzemelerin ekonomik
        yerel halkın refahını gözeten,   açacağı düşünülmektedir.  ayrılmasına ve geri dönüştürül-  başarısının, sağlık ve çevre
        doğal alanlara karşı duyarlı                          mesine izin verir. Genel olarak,   koşullarının iyileştirilmesine
        seyahat şeklinde tanımlamıştır.   Yeşil malzemeler    halılarda geri dönüştürülmüş   olanak sağlayan işlevselliğe
        Her iki tanıma da bakıldığında   Bir otel odasında plastik   malzemenin uygulanması,   bağlı olduğu ileri sürülmek-
        ekoturizm, doğal ve kültürel   torbalara sarılmış terlikler, duş   sıfırdan daha az yeni malzeme   tedir. Bununla birlikte, her iki
        değerlerin sorumluluk duygu-  jelleri, diş macunları, küçük   üretilmesi gerektiğinden, ko-  argümanın gerçekleştirilmesi,   33
        su içinde korunarak turizme   plastik şişeler ve plastik çöp   naklama sektörünün eko-den-  yenilenebilir kaynaklara dayalı
        açılmasını anlatmaktadır. Eko-  torbaları bulabilirsiniz. Hijyenik   gesine katkıda bulunacaktır.   ve belirli işlevler sergileyen  kimya teknolojileri gazetesi  I        I  www.chemlife.com.tr
        turizm kavramı, içinde güçlü   yönlerden dolayı bu kesinlikle   Günümüzde kısmen ya geri   materyallerin geliştirilmesini
        bir doğa bağlantısını ve sosyal   uygundur. Bununla birlikte, söz   dönüştürülmüş malzemelerden   gerekli kılmaktadır.
        sorumluluk duygusunu birlikte   konusu ürünler genellikle polie-  ya da tamamen yenilenebilir
        taşımaktadır. Ekoturizm, doğal   tilen, polipropilen ve polistiren   polimerlerden oluşan bir çift   Yukarıda bahsettiğimiz gibi,
        çevre ile turizm faaliyetini   gibi petrol bazlı malzemeler   halı var.          zararlı bileşiklerin, ozonla
        bağdaştıran, çevrenin olum-  içermekte ve çokça plastik atık                     etkileşiminden dolayı halılar ta-
        suz etkilenmesi konusunda   yaratmaktadır. Her gün bu   Halılar, sadece geri dönüşümü   rafından yayılması, konaklama
        sorumluluk güdüsü ile hareket   ürünler değiştirilmekte ve daha   zor olan bir malzemeyi değil,   endüstrisinde ve başka yerlerde
        etme esasına dayalı bir turizm   fazla atık oluşturmaktadırlar.   aynı zamanda çeşitli uçucu   uygunsuzdur. Bir iş fikri olarak,
        faaliyetidir (Turizm Bakanlığı,   Poli (laktik asit), polihidroksial-  bileşiklerin kaynağınıda temsil   halıların muazzam yüzeyi ve
        1999:66).                  kanoatlar ve poli (butirolakton)   etmektedir. İç mekanlarda   ozonla etkileşim, zararlı mad-
                                   gibi biyopolimerler, petrol bazlı   ozonun varlığı dikkat çekicidir.   deleri havadan ayırabilmek için
        Otelcilik sektörü, kaynak   plastiklere alternatif olarak   Halılar ozon sökücü olarak işlev   kullanılabilir. Böyle bir yakla-
        verimliliğini artırmak, atık-  düşünülmüştür. Giderek artan   görür, ancak ozon ve halı mal-  şım, halılara özel bir işlevsellik
        larını ve atık sularını en aza   biyo bazlı materyaller, kalıcı   zemelerinin etkileşimi, sekon-  kazandırabilir.
        indirmek için çalışmalara   petrol bazlı plastiklerin kullanı-  der emisyon olarak adlandırılan
        başladı.                   mını azaltabilse de, biyo temelli   zararlı emisyonlara yol açar.   Turizm endüstrisi, çevre dostu
        İlk % 100 çevre dostu otel,   malzemelerin genel sürdürü-  Bilim insanları, formaldehit,   turistlere uygun şekilde kendini
        aşağıdaki yeşil özellikleri de   lebilirliği, yeniden kullanım ve   asetaldehit, aseton, heptanal,   konumlandırmayı başarırsa,
        içerecek şekilde lanse edildi.  geri dönüşüme büyük ölçüde   oktanal, nonanal ve dekanon   özellikle yenilikçi iş modelle-
        Kalan yiyeceklerin hayır ku-  bağlıdır.               gibi uçucu bileşiklerin salınımı   rinin ortaya çıkmasına neden
        rumlarına gönderilmesi, güneş                         için altı halı malzemesini (yün,   olabilir.
        panellerinin kullanımı, yağmur   Ancak, petrol bazlı plastiklerin   naylon, triexta, polipropilen,
        suyu toplama sistemleri, rüzgar   sürdürülebilirliği, plastik atık-  poli-triexta ve polyester)   Kaynak : Current Opinion in Green and
                                                                                         Sustainable Chemistry Volume 8, December
        enerjisi ile üretilen elektrik, geri   ların verimli ve etkin bir şekilde   incelediler. Polyester halılar 24   2017, Pages 1-4 Green chemistry and the leisure
        dönüştürülmüş camdan yapıl-  ayrılması, yeniden kullanılması   saat boyunca 120 ppb ozona   industry: New business models for sustainabi-
                                                                                         lity - DanielPleissner
        mış pencereler, geri dönüştü-  veya yeni materyallere dö-  maruz kaldıklarında en yüksek
        rülmüş malzemelerden yapılmış   nüştürülmesi ile önemli ölçüde   emisyonları (ozon molü başına   EKOLOJİK TURİZMİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ -
        mobilyalar, demirbaşlar ve   arttırılabilir.          0.5 ve 0.6 mol arasında uçucu   Yrd. Doç. Dr. Şafak KAYPAK
        evsel atıkların enerji olarak                         bileşikler) buldular. Formal-
        kullanımı.                 Devam eden araştırma faali-  dehit, heptanal ve nonanal
                                   yetleri, bozunabilir polimerlerin   emisyonları, test edilen diğer
        Günümüzde eko-oteller,     geliştirilmesine ve tekrar kulla-  materyallere kıyasla özellikle
        müşterilerine tatil yapmanın   nılabilirliğine odaklanmaktadır.   yüksekti. Otellerdeki emisyon-
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38